Future of Energy in Europe

Boos door nieuwe regels voor gastransit, Gazprom klaagt de EU aan

Het consortium van de Nord Stream 2-gasleiding, onder leiding van de Russische Gazprom, heeft aangekondigd dat het de Europese Commissie, het uitvoerend orgaan van de Europese Unie, zal aanklagen wegens zijn gewijzigde gasrichtlijn die vereist dat de in Rusland gebouwde pijpleiding aan de EU-voorschriften moet voldoen.

“Nord Stream 2 AG heeft nu besloten het arbitragetribunaal te vragen vast te stellen dat de Europese Unie haar internationale wettelijke verplichtingen krachtens het [verdrag] niet nakomt en bevelen te geven dat de EU haar schending moet staken”, schreef Politico Europe onder vermelding van Sebastian Sass, de permanente vertegenwoordiger van Nord Stream AG bij de Europese Unie op 26 september.

“Het amendement was duidelijk ontworpen en aangenomen met als doel de Nord Stream 2-pijpleiding te benadelen en te ontmoedigen”, zei het bedrijf in een latere verklaring, eraan toevoegend dat het de Raad van de Europese Unie was die de EU-voorschriften heeft overtreden.

Het bedrijf heeft ook een rechtszaak aangespannen bij het Europese Hof van Justitie (HvJ).

Nord Stream 2 AG verwacht echter niet dat de implementatie van de pijplijn zal worden onderbroken vanwege de nieuwe regelgeving. “Het beroep tot nietigverklaring [van de beslissing van het HvJ] is gericht op het vermijden van discriminerende regels voor de werking van Nord Stream 2,” ging het bedrijf verder.

Hoewel de aanleg van de pijpleiding grotendeels op schema blijft, betoogde Agata Łoskot-Strachota, een senior energiebeurs van het Centrum voor Oosterse Studies van Warschau, dat de afzonderlijke bepalingen van het derde energiepakket van de EU het project “gecompliceerder en waarschijnlijk vertragen”.

Het besluit om de EU te vervolgen komt nadat de Raad van de Europese Unie – op initiatief van zijn Roemeens voorzitterschap – de gasregelgeving van het blok heeft gewijzigd. De nieuwe EU-gasrichtlijn vereist dat niet-EU-pijpleidingbeheerders zich houden aan de voorschriften van de Europese gasmarkt. Het omvat onder meer de scheiding van bedrijven die energiebronnen leveren en doorgeven, onafhankelijke transmissiesysteembeheerders, toegang tot derden en sterkere grensoverschrijdende samenwerking.
De Europese Commissie ontkende de aantijgingen van het projectbedrijf en voerde aan dat de nieuwe voorschriften van toepassing zijn op alle pijpleidingen die gas leveren aan Europese landen, inclusief andere niet-EU-leveranciers.

“De EU heeft nu duidelijke regels die van toepassing zijn op alle pijpleidingen die worden gebruikt om gas in de Europese markt te importeren,” zei een woordvoerder van de Europese Commissie en benadrukte dat de nieuwe gasrichtlijn “volledig compatibel is met de internationale verplichtingen van de EU”.

“We hebben hard gewerkt om een compromis te vinden dat voor iedereen acceptabel zou zijn, en ik denk dat we nu een goede oplossing hebben die zal garanderen dat we een eerlijke en concurrerende Europese gasmarkt hebben”, zei de minister van Energie van Roemenië, Anton Anton, na de Raad van De EU heeft in april de nieuwe regels voor de interne gasmarkt van de EU aangenomen.

Het amendement, dat was voorgesteld door de Europese Commissie, werd gezien als een belangrijk succes van het EU-voorzitterschap van Roemenië.

EU-landen hebben het amendement goedgekeurd omdat zij vreesden dat de pijpleiding Oekraïne zijn inkomsten uit gastransit zou verliezen zodra Nord Stream 2 operationeel wordt, met een deal voor gastransit tussen Oekraïne en Rusland.

De EU-lidstaten zoals Polen of de Baltische landen die zich tegen het project verzetten, betoogden dat het toepassen van EU-regelgeving de bevoorrechte status van de pijpleiding zou beperken in vergelijking met andere Russische gasroutes naar Europa, inclusief die via Oekraïne of Wit-Rusland en Polen.

Voormalig Duits lid Rebecca Harms vertele Emerging Europe dat, als het projectbedrijf de EU-voorschriften niet naleeft, de Europese Commissie genoodzaakt is de gastransit via Nord Stream 2 te stoppen.

De Russische pijpleiding loopt over 1200 kilometer van Rusland naar Duitsland, hoewel de nieuwe EU-voorschriften in eerste instantie alleen van toepassing zijn op een 54 kilometer lang stuk in de Duitse territoriale wateren. Duitsland en Rusland moeten nog onderhandelen over de toepassing van de nieuwe EU-regels.

Ondertussen vertelde Gazprom-voorzitter Viktor Zubkov de Russische pers dat als Denemarken het bedrijf niet toestaat zijn territoriale wateren te gebruiken, het deze zal omzeilen.

De heer Zubkov voegde eraan toe dat een groen licht van de Denen het mogelijk zou maken het project in “vier of vijf weken” af te ronden.

“We zien geen enkele reden om zo’n vergunning niet te geven”, zei de Russische minister van Energie Aleksander Novak op 2 oktober.

Denemarken moet de doorvoer van de pijpleiding door zijn grondgebied nog goedkeuren.